O kreatywności mówi się dużo i często, zwłaszcza w kontekście nauki czy pracy. Być może pojęcie to zostało nieco zdewaluowane. Czym więc jest myślenie kreatywne? Można je określić jako twórcze, nieszablonowe i eksperymentalne poszukiwanie rozwiązań. Kreatywność wymaga nieustannej pielęgnacji, włączenia wyobraźni i spontaniczności. W szkole to nauczyciel inspiruje uczniów do poszukiwania rozwiązania problemu. Jak więc urozmaicić tradycyjną naukę, zachęcając podopiecznych do spojrzenia z nieco innej perspektywy? Warto postawić na kreatywne zabawy i lekcje.
Znajdź twórcze rozwiązania
Podczas zajęć dominuje nauka myślenia wertykalnego, czyli tradycyjnego. Poszukujemy logicznych sposobów rozwiązania problemu. Selekcjonujemy możliwości, następnie poddając je analizie, tak by wybrać najlepszy wariant. Jeśli dana metoda jest skuteczna, to naturalne, że zostaje automatycznie uznana za najlepsze rozwiązanie. Wtedy droga do powielania schematów jest już bliska. Nie powinno nas to dziwić – w przeciągu 1 sekundy do naszego mózgu potrafi dotrzeć nawet 100 miliardów bitów informacji! Mózg poddaje je selekcji i dąży do wyboru najwygodniejszego i sprawdzonego rozwiązania. Inaczej mógłby się pogubić. Przykładem myślenia wertykalnego będzie zatem automatyczny wybór dobrze nam znanej okrężnej trasy, nawet jeśli istnieje bardziej korzystna alternatywa.
Kreatywne lekcje – jak urozmaicić naukę?
Przeciwstawne do myślenia wertykalnego jest podejście lateralne. Nadaje ono sytuacji nowe spojrzenie, znalezienie innych, alternatywnych możliwości. Praktykowanie tej metody ma na celu nabycie umiejętności patrzenia na problem z różnych stron i elastycznego myślenia. Jest to świetne ćwiczenie i pomysł na kreatywne lekcje. Pomoże przełamać schematy myślenia, pobudzi wyobraźnię i postawi naszemu mózgowi wyzwanie. W końcu ma on zadziałać inaczej, niż do tej pory!
Zagadki lateralne – przełam zasady w łamigłówce
Prowadząc lekcje kreatywne ze starszymi uczniami, postaw na zagadki lateralne. Ich konstrukcja ma na celu doprowadzenie naszego umysłu do ślepej uliczki. Wtedy włączają się podobne wzorce myślowe i kierowani wcześniejszymi doświadczeniami, myślimy szablonowo. Po sprawdzeniu odpowiedzi okazuje się, że przecież była ona tak zaskakująco prosta i oczywista! Tego typu zabawy spełnią swoją rolę również podczas integracji nauczycieli. Każdy z nas potrzebuje przecież urozmaicenia i stałego treningu, tak by czerpać z pokładów kreatywności.
Przykładowe łamigłówki (odpowiedzi znajdziesz na końcu artykułu):
- Pewien człowiek mieszka na ostatnim piętrze bardzo wysokiego budynku. Każdego dnia idąc do pracy, jedzie windą aż na parter, jednak wracając z pracy wyjeżdża windą tylko do połowy wysokości, a dalej idzie po schodach. Chyba, że jest zła pogoda – wtedy wyjeżdża windą na samą górę! Dlaczego?
- Kierowca Fiata ma brata, lecz brat kierowcy Fiata nie ma brata. Kim kierowca Fiata jest dla brata?
Możecie również wykorzystać te zagadki w formie gry z podziałem na grupy. Jeszcze większym wyzwaniem będzie stworzenie własnych a następnie próba ich odgadnięcia. Oprócz pobudzenia kreatywności i nieszablonowego myślenia, gwarantowana jest duża dawka dobrej zabawy i emocji.
Lekcja historii w twórczej odsłonie
Kto z nas nie pamięta wkuwania dat, które niejednej osobie spędzały sen z powiek! Jednak historia to nie tylko pamięciówka, która – powiedzmy to wprost – potrafi skutecznie zniechęcić do jej odkrywania. Jak więc ożywić zbiór suchych faktów i zaciekawić uczniów historycznymi wydarzeniami? Przykładem kreatywnej lekcji historii będzie wycieczka fabularyzowana dopasowana do wieku, która przeniesie uczestników do danego okresu z przeszłości.
Kreatywność i aktywność z Tumi-Tur
Tumi-Tur od lat organizuje tego typu wyjazdy. Animatorzy określają je mianem Krea(k)cji, ponieważ stanowią swoiste połączenie aktywności, akcji, kreatywności i kreacji. Młodszym dzieciom z klas 1-3 z pewnością spodoba się podróż do krainy księżniczek i rycerzy, gdzie oprócz przywdziania barwnych strojów i uczestnictwa w zabawach integracyjnych na prawdziwym zamku, można w kreatywny sposób przyswoić wiedzę z danego okresu.
Dla klas 4-8 szkoły podstawowej i miłośników zagadek Tumi-Tur przygotował prawdziwą gratkę! Projekt Riese to niezwykłe wyzwanie i nauka historii w praktyce. Uczniowie przemierzając podziemne korytarze, próbują rozwikłać szyfry i zagadki III Rzeszy. Konieczność budowy schronienia zmieni uczestników w prawdziwych badaczy historii! Tak urozmaicone zajęcia zapewnią lepsze zrozumienie przeszłości, pobudzą wyobraźnię i pomogą uczniom spędzić lekcję w twórczy sposób.
Kreatywne lekcje – obustronne korzyści
W kreatywnym nauczaniu ważne jest, by korzystać z różnorodnych metod urozmaicania zajęć. Zajęcia będą ciekawsze, jeśli uczniowie dostaną możliwość aktywnego uczestnictwa, a nauczyciel będzie stosował metody aktywizujące. To korzyść obustronna. Uczniowie będą rozwijać samodzielność i odkryją, że nauka może dać im prawdziwy „fun” i motywacje. Nauczyciel, dzięki odkrywaniu potencjału swoich uczniów, sam poznaje swoje nowe możliwości pedagogiczne. Energia zwrotna, którą otrzymuje jest niezwykle mobilizująca, by dalej poszukiwać i rozwijać swoje kompetencje pedagogiczne. Z kolei zmiana, jaka zachodzi z czasem w uczniach, będzie dla nauczyciela niezwykle wzmacniająca.
Odpowiedzi:
1. Jest on zbyt niski, żeby dosięgnąć umieszczonego na samej górze przycisku ostatniego piętra, a gdy pada, to może to zrobić parasolem.
2. Jest siostrą.
